Qonşulardan Əmkişi kişiylə heç kim qoşalaşıb kəndin mal nobatına getmək istəmirdi- çox qocalmışdı, gözləri zəif görür, qulaqları zəif eşidirdi. Üstəlik atı da yox idi. Bu kənddə qayda belə idi- növbə çatanda iki qonşu qoşalaşıb gedirdi mal nobatına… Həm yaxın qonşuluğu, həm də uzaq qohumluğu nəzərə alan Müslüm kişi bu missiyanı öz üzərinə götürmüşdü. Bu gün növbə onların idi. Müslüm kişinin arvadı Seyidminə xala soyutma kartof, soyutma yumurta, kotlet (hərəsindən dörd ədəd), bir banka da qatığı torbaya yığıb vermişdi oğlu Cahangirə ki, (Əmkişi kişini də nəzərə almışdı) günorta çöldə yesinlər. Cahangir də ayağını sürüyə-sürüyə kəhər atı yəhərləyib, minib, könülsüz şəkildə getmişdi mal nobatına. Heyvanları otlağa buraxıb, atı hörükləmişdi çəmənliyə. Yulğun ağacının kölgəsində özü üçün xam xəyallar qururdu. Əmkişi kişi də əlləşə-əlləşə yanını qoymuşdu çəmənliyə, yəhəri qoltuğunun altına sahmanlayıb dirsəklənmişdi, uzamışdı da demək olardı.
Cahangirin qulağına gülüşmə səsləri gələndə yadına düşdü ki, ayə, Cahangirdən iki yaş böyük olan küyçü Məhərrəm deyirdi ki, günorta vaxtı qonşu kəndin qızları lüt- üryan soyunub su arxında çimirlər. Öz gözləri ilə gördüyünə and da içmişdi. Olmaya düz deyirmiş?.. Yoxlamaq qərarına gəldi, yavaşca sürüşüb aradan çıxdı. Yalançılar sözü, arxdöşü iki yüz metrdən də çox məsafəni ovunu güdən pələng kimi gizlənə- gizlənə gedib qızların günortalar altında dincəldiyi çardağın tarazına çatdı. Qamışlığın arasında gizlənib gözləməyə başladı. Qızların qəh-qəhələri, zarafatlaşmaları onu bir az da şirnikləndiriirdi. Ancaq nə qədər cəhd edirdisə də, çimənləri görə bilmirdi. Ya da ki, hələ çimməyə başlamamışdılar. Qar-qamış bir yandan, ağcaqnadlar da bir yandan qaraşmışdılar sir-sifətinə, dirsəkdən aşağı açıq qollarına. Əsəbləri get-gedə gərilirdi, səbri tükənirdi, ürəyində onları qınayır, hətta ayıb-ayıb söyüşlər də edirdi. Yox, çox ayıb yox, o qədər tərbiyəsiz deyildi…
..Əmkişi kişi özünü şülküt eləyirdi:
-Ay Cahangir haayy, ay Cahangir haayy. Ayə, hardasan? Ayə, heyvanlar daraşıb pambığa… Arxı keçiblər o tərəfə. Ayə, gəl köməy elə…
Qanı it qanından da qara olan Cahangir əlacsız qalıb tez-tələsik, bu dəfə həm özünü, həm Əmkişi kişini, həm də heyvanları söyə-söyə gəldiyi kimi də geri qayıtdı. Heyvanların arxı keçdiyi yerə çatıb şalvarını, köynəyini (tumanını da) çıxarıb əlinə götürdü, qardaşının bağışladığı qızıl suyuna çıkilmiş bərkgedən “Luç” saatını qolundan açıb şalvarının cibinə qoyandan sonra özünü vurdu arxa. Yayın günü idi, su ilıq idi, əlacı olsaydı heç arxdan çıxmazdı- qızların, Əmkişi kişinin, bir də küyçü Məhərəmin acığına axşamacan çimərdi… Arxı keçib paltarını geyindi, özünü vurdu pambıqlığa. O yandan da pambıq sahəsinin yiyəsi (ya da təhkim elədiyi adam- kim idisə) onu söyə-söyə heyvanları tarladan çıxarırdı. Bu işin öhtəsindən bir təhər gəlib arxı əks tərəfə keçib, təzəcə şalvarını ayağına keçirmişdi ki, qulağına başqa səslə, başqa avazla təzə söyüş sədaları gəlməyə başladı. Qulaq verib, diqqət eləyəndə gördü ki, heyvanlar indi də arxın döşündə yenicə çalınmış ot qopalarına daraşıblar. Bir nəfər ağsaqqal əlindəki dəryazı döyüşə atılmış cəngavər kimi tutaraq düz onun üstünə şığımaqdadı. Ağzının söyüşü də dayanmaq bilmirdi:
-Sən öləsən, eşşəy köpəyin oğlu, səni dəryaznan biçəcəm.
Cahangir məcbur qalıb geriyə çəkilməyə başladı. Bu gerilədikcə, o gəllirdi, ancaq daha şığımırdı, əldən düşmüşdü. Tanıdı onu- qonşu kənddən olan Əzizxan kişi idi.
O burda nə gəzir, bura bu kəndin otlaq sahəsi idi. İş işdən keçmişdi, indi mübahisə vaxtı deyildi. Ancaq Əzizxan kişi də əl çəkmirdi, üstünə yeriyirdi. Qəribə burasında idi ki, Əmkişi kişi atla birlikdə yoxa çıxmışdı… Axır ki, Cahangir Əzizxan kişini anlada bildi: “Ağsaqqal, əlindəki dəryaza arxalanıb üstümə yerimə, kömək elə hərəmiz bir tərəfdən heyvanları çıxaraq”.
Bir azdan, işlər sahmana düşəndən, Əzizxan kişi deyinə-deyinə mürəxxəs olandan sonra Əmkişi kişi də gəlib çıxdı. Demə, heyvanların başını kəndə yönü yığırmış…
…Saatı irirmişdi, nə qədər axtardı, tapa bilmədi. Arxın o biri tərfində də yox idi- yağlı əppəy olub göyə çəkilmişdi. Axşam suyu süzülə-süzülə gəldi evə. Dalıycan Əmkişi kişinin arvadı Meyvə arvad peyda oldu. Atı yedəyinə salıb təhvil verməyə gətirmişdi. Cahangiri qanı qara görüb, niyəsini soruşub səbəbini də öyrənəndə dedi:
-Sən mənə bir vedrə pomador nəzir elə, sabahları gedib tapassan, anoun cəddi haqqı.
-Xala, pomidor bağçada, get nə qədər istəyirsən yığ da, qanım qaradı.
Anası söhbət qarışdı:
-Bala, başuva dönüm, qoca arvaddı, xətrinə dəymə, get yığ gətir.
Səhər tezdən ac qarına, atı da yəhərləmədən minib örüş yerinə getdi, axatrdı- saat yox idi. Ancaq qızların gülüşmə səsləri, şit zarafatları dünənki kimi yenə eşidilirdi, bir az uzaqdan- pambıqlıqdan…
Meyvə arvad tut ağacının kölgəsində oturub çay içirdi, ağzı qızışmışdı:
-Cəddün haqqı Seyid, Gülcahana dedim aaz, gəl görə sən Seyid bacımın yerinə olasan, adam saymazssan ey. Aazz, Seyid bacım qazanda yeyir ey yeməyi, ay ac süleysin.
-Ətün tökülsüm. Aazz, mən qazanın dibin sıyırıram dənə, adam da savaşana belə söz deyər?!
-Axrı ki, yalan demirəm, gördüyümü deyirəm dənə.
-Bəssi sən Allah.
Cahangiri gördülər.
-Başuva dönüm bala, tapdun?
-Yox ay ana. Yoxa çıxıb. Yağın mənnən qabağ kimsə tapıb.
-Ədə, Cahangir, anoun cəddi haqqı tapılacaq. Sən mənə bir vedrə pamador nəzir elə, tapılacaq.
-Ay xala, yenə başdadun? Get yığ da özün.
-Oğlum, neynək, yığ ver, qadalaruu alaram.
Axşamüstü Meyvə arvad yenə peyda oldu, əlində qızılı rəngdə nəsə parıldayırdı.
-Sənə dedim axı, tapılacaq. Əmkişi əmün dözəmməyib özü getdi axtardı, tapdı. Bir vedrə də pamador nəzir düşür mənə.



