Səməndər televizorun pultunu götürüb kanalları bir-bir dəyişdi, amma baxmağa fərli-başlı bir veriliş tapammadı. “Son vaxtlar bunların lap dəfi dönüb. Bir dənə də olsun əməlli-başlı veriliş hazırlamırlar ki, baxasan! Elə bil hamısı millətin başını qatmağa hesablanıb”.
-Ruqiyyə!
-Nədi, Səməndər?
-Mən gedirəm, bir-iki saat parkda fırlanam.
-Gedirsən, get, səni tutub saxlayan yoxdur ki…
-Bilirəm, tutub saxlamırsan. Deyirəm ki, xəbərin olsun.
Səməndər qolsuz gödəkçəsini geyib güzgünün qabağına keçdi. Cibindən darağını çıxardıb saqqalını daradı, sonra da bir-iki dəfə tumarladı. Görəndə ki, hər şey qaydasındadır, darağı cibinə qoyub evdən çıxdı.
Parkın girəcəyində Murtuzun çayçısı yerləşirdi. Bura daha çox dəvə qutabı ilə məşhurdu. Murtuzun müştəriləri həmişə bol olardı. Daimi müştərilərdən onu tanıyanlar qutab yeməyə dəvət etdilər.
-Səməndər, gəl, qonaq ol!
Gəlməyəcəyini bilirdilər deyə xala xətrin qalmasın dilucu dedilər bunu. Elə bu dəm Murtuz da əlində qutabla dolu padnos çayxanadan çıxdı.
-Mıtı, salam.
Murtuz ikinci masaya yaxınlaşıb padnosdakı qutabları süfrəyə qoydu. “Nuş olsun” deyib geriyə döndü və bundan sonra Səməndərin salamını cavablandırdı.
-Salam, ay Səməndər, gəl qutab ye. Bu günkü qutabımıza söz ola bilməz, əntiqə alınıb. Heybətəli kişi Beyləqandan köşək kəsib gətirib. Dadı damaqlardan getmir.
-Sağ ol. Nuş olsun!
Səməndər çayçıdan tez aralandı ki, söhbət böyüməsin. Murtuza nə var, lap ölmüş eşşəyin də ətin gətirib camaata yedirdir, di gəl bir tərif vurur ki, camaatın ağzının suyu axır. “Mənim bunlarla nə işim, axşamacan qarınlarını doldururlar. Dünyadan, axirətdən bixəbərdirlər. Cahil insanlarla durub nə höcət aparacam?”
Parkın ortasına çatanda baxdı ki, ahıl yaşlarında bir qrup kişi qızğın mübahisə aparırlar. Qulaq verdikdə söhbətin siyasətdən getdiyini öyrəndi. Mişelin Barak Obamanı qayışla necə döydüyündən tutmuş, Putinin tatar qızından olan oğlunu necə böyütməsi, Sarkozinin manikenşa ilə sevgi məcarası, Bill Klintonun Monika Levinskayaya saksafon çalmağı necə öyrətməyi də daxil olmaqla ərəb Şeyxinin naməhrəmlərlə eşqbazlığınadək hər şeydən danışırdılar. “Boylarını yerə soxum, belə ağsaqqalların. Bu gün-sabah cəhənnəmə vasil olacaqlar, yenə də onun-bunun qeybətini aparırlar. Gözləri də heç doymur. Bunlara bir deyən yoxdur ki, sizin nəyinizə gərəkdir, kim kimə neyləyib? Baxın, görün aranızda “fatihə” surəsini bilən varmı? Varsa, niyə o birilərinə öyrətmir?”
Əlqərəz, Səməndər parkı çox gəzdi, dolaşdı, özünə münasib adam tapmadı ki, onunla oturub beş kəlmə söhbət eləsin. Boş-boş gəzməkdən təngə gəlib Kamandarla görüşməyə qərar verdi. Cibindən telefonunu çıxardıb zəng vurdu. Üçüncü zəngdə xəttin o başından zəng gəldi – bu Kamandarın adətiydi, telefonu üçüncü zəngdən açırdı.
-Alo!
-Salam, Kamandar qardaş!
-Ay, əleykümə salam, Səməndər qardaş!
-Hardasan? Nə işlə məşğulsan?
-Harda olacağam? Evdəyəm. Bir az vacib ibadət işlərim var, onları görüb oturmuşam, günorta namazını gözləyirəm.
Kamandar neçə ilin dindarıydı – hər ibadəti vaxtlı-vaxtında həyata keçirərdi, çalışardı ki, namazı da qəzaya qalmasın. Səməndəri də dinə, ibadətə o, gətirmişdi, uşaqlıq dostu idi.
-Mən də parkdayam, çıxdım ki, bir az gəzəm, eynim açılsın. Vaxtın varsa, dur, gəl parka. Gəzək, samovar çayı içək.
-Ədə, mənim parkda nə işim var?! Orda kafirlər dolaşır. Hələ bir deyirsən onların çay içdiyi stəkanda mən çay içim? Ömründə ola bilməz.
-Yaxşı, hirslənmə, gəlmirsən də gəlmə.
-Səməndər, sən gəl bizə. Bir az “Quran” oxuyaq, hədislərdən vərəqləyək.
-Yaxşı, gəlirəm.
Səməndər içəri girən kimi Kamandar durub onunla görüşdü. Keçib oturmağı təklif etdi.
-Ordan bizə çay gətir! – deyə mətbəxdə qab-qacağı danqıldadan arvadı Gülsümə komanda verməyi də unutmadı.
Səməndər keçib Kamandarla üzbəüz oturdu. Hal-əhval tutdular. Ordan-burdan danışdılar. Dünyanın faniliyindən, o dünyanın əbədi olacağından bəhs etdilər. Kamandar arvadını bir də səslədi:
-Sənə demədim, ordan bizə çay gətir?!
-Çaydanı qaynamağa qoymuşam, qaynayan kimi dəmləyib gətirəcəm. – Kamandarın arvadı güclə eşidiləcək səslə mətbəxdən cavab verdi.
İki dindar qardaş söhbətlərini davam etdirdilər. Dünya yaranışından başladılar. Yas mərasimlərindən, verilən ehsanlardan, onların xeyri və ziyanından, ifratçılıqdan və başqa zəhlətökən işlərdən danışdılar. Xeyli vaxt keçdi. Kamandar arvadının çay gətirmədiyini görüb qəzəbləndi.
-Harda itib-batdın? Demədim, bizə bir stəkan çay ver?
Mətbəxdən səs-səmir gəlmədi. Təxminən bir dəqiqə keçərdi, ya yox, qabağı döşdüklü, başı çalmalı Gülsüm əlində tava mətbəxdən çıxdı. Salamsız, xoş gəldinsiz ley kimi şığıdı Kamandarın üstünə. Tavanı kişinin başına necə endirdisə danqıltısı bütün evə yayıldı. Divar, arakəsmələr nazik idi deyə bəlkə dəhlizdə, qonşu evlərdə də eşidildi. Kamandardı ki dözdü, Gülsümün əlindəki tava kimə dəysəydi, o dünyalıq olmasaydı belə hökmən yerə yıxılıb huşunu itirməliydi.
-Ağzımda deyirəm, çaydanı doldurub qaynamağa qoymuşam. Qaynasın, dəmləyib gətirəcəm. Qonağı görüb, mənə əmr verən olub. Eşşək-zad deyiləm ki… Bir dəfə dedin, bildim ki, evə qonaq gəlib. Yoxsa… dil otu yeyənlər kimi… dəyqada bir, çay gətir.., çay gətir…
Gülsüm arvad mızıldana-mızıldana gəldiyi kimi, deyinə-deyinə də mətbəxə qayıtdı. Səməndər onu belə bilməzdi, tavanı Kamandarın başına necə endirmişdisə, gözlərindən od parlamışdı. O, gedəndən sonra gözlərinin yaşını silən Kamandar dərhal bir siqaret yandırdı. Səməndər də bir siqaret yandırıb araya söhbət saldı ki, dostunun pərtliyi keçib getsin.
-Sən buna fikir vermə, Gülsüm bacı şükürlüdür. Vay o günə ki, Ruqiyyənin mənə qəzəbi tutardı. Day aləm bir-birinə qarışacaqdı.
-Belə olanda Ruqiyyə sənə nə edir ki? – Kamandar özünü toxtadıb soruşdu.
-Day denən nə eləmir? Başıma olmazın oyunlarını açır.
-Axı nə eliyir də? – Kamandar bir də inadla soruşdu.
-Heç nə. Nə eliyəcək? Tutur saqqalımdan, yıxır yerə. Ağzımı döşəməyə sürtə-sürtə evin o başına sürüyür, sonra da qayıdıb bu başına sürüyür. Anadan əmdiyim südü burnumdan gətirir.
-Səməndər, sən özünə baxma! – Kamandar özünü düzəldib siqaretindən dərin bir qüllab vurdu. Tüstünü ciyərlərinə sümürüb geri üfürdü. Ağzının, burnunun tüstüsü bir-birinə qarışdı. – Mən saqqal ələ verən kişilərdən deyiləm. Canımdan keçərəm, başımın əzilməyinə razı olaram, əsla saqqalımı ələ vermərəm.
