«SARI AŞIQ» ədəbi məclisinin fəaliyyəti haqqında.
Ta qədimdən şairlər və söz adamları şeirlərini oxuyub ürəyini boşaltmaq üçün münasib yer və məkan axtarıblar. Toplantılar təşkil edib, məclislər yaradıb orda öz şeirlərini oxuyub həmkarları ilə fikirlərini bölüşüblər. Nizami Gəncəvinin dövründə də belə olub, Fəzlullah Nəiminin dövründə də, otuz dörd il əvvəl yola saldığımız Sovet dövründə də…
Hazırkı dövrdə də şairlərimiz bir yerə cəm olub dostlarla və oxucularla həmsöhbət olub şeirlərini oxumaq üçün ənənəvi olaraq ədəbi məclislər yaratmaq məcburiyyətində qalırlar. Amma buna baxmayaraq dövrümüzdə cəmi iki məclis fəaliyyət göstərirdi. Biri «DİRİLİ QURBANİ», digəri isə «SAZLI-SÖZLÜ BORÇALI» ədəbi məclisləri idi. Başqa şair həmkarlarım kimi mən də həmin məclislərdə iştirak edib, şeirlərimdən oxuyub qismən də olsa ürəyimi boşaldırdım. Bir gün həmin məclislərin birində şair dostlarım məndən bir məclis yaratmağı xahiş etdilər və buna ehtiyaclarının olduğunu bildirdilər. Mən də özlüyümdə belə bir məclisin yaranma zərurətini hiss edirdim. Uzun-uzadı şeirləri dinləmək, münasibət bildirmək bir az çətin olurdu. Müasirlik qısa poeziya parçaları yaratmaq tələb edirdi. Mən də bunun üzərində düşünürdüm. Ancaq bir çətinlik də vardı. Qloballaşan dövrümüzdə ədəbiyyata qucaq açan çox az adam tapmaq olardı.
Məclisi yaratmaq asandı, onu keçirmək üçün yer, məkan lazım idi. Bununla əlaqədar bir neçə adama müraciət etsəm də nəticəsi olmadı. Uzun müddət axtarışdan sonra nəhayət ki, «BƏYOĞLU» şadlıq sarayının rəhbəri Bəybala Hüseynovu tapdım. Sağ olsun, xeyirxahlıq edib bizə qucaq açdı. Məclisimizi keçirmək üçün sarayda yer ayırdı.
Məclisdən bir neçə gün əvvəl şair dostlarımla məcləhətləşib məclisin adını XVI əsrin sonu, XVII əsrin əvvəlində Laçın rayonunun Güləbird kəndində yaşayan dahi bayatı ustadlmız Sarı Aşığın adı ilə fəaliyyət göstərməsi qərarına gəldik. Beləliklə, 2018-ci ilin oktyabrında «SARI AŞIQ» ədəbi məclisinin ilk tədbirini keçirdik. Elə həmin o ilk məclisimizdə 70 nəfər tanınmış şair və aşıq iştirak etdi.
Artıq bir neçə aydan sonra məclisin səsi-sorağı ölkəmizin hər yeinə yayıldı. Hətta xarici ölkələrdən belə bizə onlarla təbrik mesajları göndərdilər. Gəlib məclisimizdə iştirak etmək arzusunda olduqlarını bildirdilər.
Onu da qeyd edim ki, bu işdə mənimlə bərabər şair-araşdırmaçı Niftalı Göyçəlinin, şair-publisist Mürvət Qədimoğlunun və şair Ədalət Bədirxanlının əməyi az olmadı. Çalışdıq ki, məclis həm də bir məktəb funksiyası daşısın. Məclislərin bir çoxunu şeir növlərinə və janrlara həsr etdik. İştirakçıları həmin növlərin yazılma formasıyla yanaşı özəl xüsusiyyətləri haqda məlumatlandırmağa çalışdıq ki, kifayət qədər buna nail ola bildik. Məclisin bir neçəsini dünyasını dəyişən tanınmayan, yaxud az tanınan aşıq və şairlərimizə həsr edib onları tanıtmağa, tanımayanları onların yaradıcılığı ilə tanış olmağa həsr etdik. O cümlədən məclis üzvlərindən aşağıda adlarını yazdığım şairlərimizin kitab təqdimatını və yubileylərini keçirdik.
Mürvət Qədimoğlu, Sehran Allahverdi, Mehman Göytəpəli, Xuraman Camalqızı, Nuridə Misir, Sədi Yaradanqulu, Vahid Çəmənli, İldırım Əlişoğlu, Qəzənfər Məsimoğlu, Surxay Məhəmmədoğlu
Məclis yaradılan vaxtdan mütəmadi olaraq məclisdə Vətənpərvərlik mövzusunda söhbətlər etmişik və bu mövzuda şairlərin öz səsində şeirləri dinlənilib. Şəhidlər anılıb və şəhidlərə həsr olunmuş şeirlər oxunub. Hələ torpaqlarımız işğaldan azad olunmamışdan qabaq həmişə arzulayırdım ki, kaş, nə ola torpaqlarımız işğaldan azad edilə, Allah nəsib edə, gedib Sarı Aşığın məzarı üstündə bir məclis keçirəm. Şükürlər olsun ki, torpaqlarımız işğaldan azad olundu. Gedib Sarı Aşığın məzarı üstündə məclis keçirmək imkanına malik olmasaq da, bu il, yəni 2025-ci ilin iyun ayında Laçın rayonunun Minkənd və Şeylanlı kəndlərində SARI AŞIQ ədəbi məclisinin bir sayını keçirməyi Allah mənə nəsib etdi.
Xüsusilə qeyd etmək lazımdır ki, 2019-cu ildə Türkiyədən Fəthiyyə ədəbiyyat qrupunun rəhbəri şair Coşqun Qarabulud öz şair qrupu ilə məclisimizə gəldi. Bizimlə bərabər məclisdə iştirak edib məclisimizə xeyir-dua verdilər və şeirlərini oxudular. Fəxrlə deyə bilərəm ki, hazırda Azərbaycanın ən tanınmış şairləri «SARI AŞIQ» ədəbi məclisinin üzvüdürlər. Onların adlarını ardıcıllıqla yazıb oxucu kütləsinə təqdim etməyi özümə borc bilirəm. Mürvət Qədimoğlu Həkəri, İldırım Əlişoğlu, Vahid Çəmənli, Ələsgər Talıboğlu, Sədi Yaradanqulu, Fərhad Səngərli, Elçin Məlhəmli, Sehran Allahverdi, Əjdər Əslisoy, Qəzənfər Məsimoğlu, Səfər Səfərli, Akif Məftun, Kərəm Kəlbəcərli, Bəhmən Dəlidağlı, Ziyadxan Budaq, Tarix Vüsallı, Niftalı Göyçəli, Ədalət Bədirxanlı, Əzizə Ağahüseynqızı, Xuraman Camalqızı, Bənövşə Daşdılı, Nuridə Misir, Cavanşir Qənbər, Rövşən Xaləddinoğlu, Qulu Xaləddinoğlu, Taleh Abbas, Zakir Ağdamlı, Məmməd Mərzili, Zeynəb Cəmaləddin, Aləmzər İlay, Solmaz Cahangirova, Binnət Əsgər, Ülvi Aydın, Roma Xosrov, Cəmilə Hidayətqızı, Qəşəm Nəcəfzadə, Rəfiqə Rəhimli, Rəfiqə Qasımqızı, Şölə Səfərəliyeva, Elmira Mahalqızı, Səringül Sadə, Hənifə Şəbnəm, Güllü Tomarlı, Nəcibə İlkin, German Ağdamlı, Rəşid Vəkil, Yusif Dirili, Tariyel Abbas, Tahir Şirvan, Mehman Mayılxanlı, Malik Əhmədoğlu, Xəlil Əhmədoğlu, Hicran Əhməd, Fəridə Nikbin, Zülfiyyə İsmayılova, Təbriz İman, İlyas Əfəndi, Yunis Qaraxanlı, Həmzə Əvəzoğlu Həqqani, Hüseyn Sözlü, Sevinc Babayeva, Nazlı Hacılı, Gülüzə Məmmədova, Saday Qazaxlı, Ziyafət Tovuzlu, Əlisəfa Əhmədov, Rahilə Qaralova, Elmira Məmmədova, Gülnar Yusifqızı, Fizuli Soltan, Sabir Şirvan, Daşqın Zeynalabdinoğlu, Nuranə Təbriz, Əli Vahid Çaylı, Şiraslan Laçınlı, Tahir Əyyuboğlu, Brilliant Atəş və başqaları.
Aşıq və aşıq şairlər: Təşəkkül Laçınlı, Seymur Müslümoğlu, Azər Laçınlı, Pərviz Axund, Elvin Axundov, Elman İsmayıllı Mehdiyev, İsa Təbrizli, Babək Şirvanlı, Toğrul Ayrımelli, Cavanşir Quliyev, Qızqayıt İsayeva, Aidə Gülzar, Dərya Mərdanzadə, Həqiqət Borçalı, Hikmət Həsənov, Azad Laçınlı, Mehbalı Quliyev, Afil Bəxtiyar, Tacir Alxanov, Rahib Alxanov və başqaları.
Güman edirəm ki, yadımdan çıxan və adlarını unutduğum üzvlərimiz məni bağışlayarlar.
Hətta Məclisimizin üzvü olmayan şairlər də bir neçə dəfə gəlib iştirak etmişlər. Onlardan Bəxtiyar Abbas İntizarı, Ramiz İsmayılı, Əbülfəz Əhmədi və başqalarını qeyd etməmək mümkün deyil. Hətta Rusiyanın Krasnoyarski diyarında yaşayan, “bəydəmir.ru” (sonralar adını dəyişdirib “losmanşru” qoyan) saytının rəhbəri Xaliq Azadi də vətənə gələndə vaxt tapıb Məclisdə iştirak edib. O, məclis üzvlərinin yaradıcılığına saytda yer ayırıb, onları bu sahədə fəal olmağa səsləyib.
Sarı Aşıq Ədəbi Məclisinin fəaliyyətində şair Vahid Çəmənlinin əməyi əvəzsizdir. O, bütün məclislərdə fəal iştirak etmişdir. Sadəcə iştirak etməmişdir, əlində istifadə etdiyi telefondan texniki vasitə kimi istifadə edərək çıxışçıları lentə almış, sonra internet üzərindən yayımlamışdır.
“Xəzan” jurnalının baş redaktoru yazıçı Əli bəy Azərinin də məclisdə iştirakı təqdirəlayiqdir. O, dəyərli çıxışları ilə məclis üzvlərinin diqqətini çəkə bilmişdir. Kitabların təbliğatında onun təklifləri faydalı rol oynamışdır. Bundan əlavə, məclis üzvləri jurnalla yaxından tanış olduqdan sonra ədəbi dərgidə vaxtaşırı çap olunmağa başlamışlar. Bu da özlüyündə hər bir yaradıcı insanın öz yaradıcılığına verdiyi dəyərdir.
Ədəbi Məclisin yeddi yaşı az müddət deyil. Xeyli iş görülmüşdür. Ədəbi proseslərdə fəallıq günü gündən artmaqdadır. Hələ bundan sonra da məclisdə ədəbiyyatımız üçün, xalqımız, xüsusən də şairlərimiz üçün görüləcək işlərimizin planları var. Bu yolda hər bir məclis üzvünə irəli getmək həvəsiylə can sağlığı və uğurlar arzulayıram.
01.10.2025, Bakı şəhəri
Adil Cəfakeş
«SARI AŞIQ» ədəbi məclisinin təsisçisi və rəhbəri